بتازگی محمدجواد آذری جهرمی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات از ارسال طرحی برای معاف از مالیات استارتاپ‌های نوپا به هیأت دولت خبر داد در پی اعلام این خبر روزنامه ایران به سراغ فعالان این حوزه رفته و نظر آنها را درباره این طرح جویا شده است که براستی چنین طرحی به چه میزان می‌تواند بر کسب و کارهای نوپا تأثیر مثبتی بگذارد؟ حمایت از کسب‌وکارهای نوپا چقدر می‌تواند در گسترش بازار کسب وکارهای نوین برای افزایش حجم بازار و اشتغال نقش ایفا کند؟
طرحی برای ادامه کار استارتاپ‌ها
رضا الفت نسب سخنگوی اتحادیه کسب و کارهای مجازی درباره این طرح به «ایران» گفت: از مفاد این طرح و جزئیات آن اطلاعی نداریم ولی شنیده‌های ما حاکی از آن است که کسب و کارهای نوپایی که تا 500 میلیون تومان در سال تراکنش مالی داشته باشند، از معافیت‌های بیمه و مالیاتی بهره‌مند خواهند شد البته اینگونه که پیدا است کسب و کارهای نوپا نیز باید مانند دیگر کسب و کارها (ناشران) اظهارنامه مالیاتی به‌سازمان مالیات کشور ارائه دهند تا معاف از مالیات شوند.
سخنگوی اتحادیه کسب و کارهای مجازی این طرح را طرحی بسیار خوب در حمایت از کسب و کارهای مجازی دانسته و آن را اقدامی بی‌سابقه عنوان کرد و افزود: ما از پیگیری وزیر ارتباطات برای تصویب این طرح قدردانی می‌کنیم، چرا که این طرح در صورت تصویب و اجرایی شدن کسب و کارهای نوپا را یک پله به جلو حرکت می‌دهد و آنها می‌توانند روی پای خود بایستند و جان بگیرند و به درآمدزایی رسیده و مالیات‌های خود را نیز به دولت پرداخت کنند.
الفت نسب با اشاره به اینکه این طرح بدرستی زمینه ساز اشتغال در کشور خواهد شد، گفت: دریافت مالیات از استارتاپ‌ها حق دولت است ولی مشکلی که در دریافت مالیات از استارتاپ‌ها وجود دارد این است که سازمان مالیات کشور محاسبه درستی از بحث هزینه‌ها و درآمد کسب و کارهای مجازی ندارد. ممیزها به دیده کسب و کار سنتی به آنها نگاه می‌کنند بنابراین امیدوارم که با تصویب و اجرای این طرح خوب، این مشکل و نگاه به بحث محاسبه مالیاتی کسب و کارهای نوپا نیز تغییر کند و هزینه‌های این بخش را به رسمیت بشناسد.
مشوق‌های بیمه‌ای مهمتر از معاف از مالیات
جعفر محمدی عضو کمیته راهبری مرکز نوآوری ICT دانشگاه صنعتی شریف نیز به «ایران» گفت: این طرح بیشتر از آنکه از نظر مالی به نفع استارتاپ‌ها باشد بار روانی مثبتی برای این قشر در بر دارد. با این اقدام استارتاپ‌ها خیالشان راحت است که مدتی نباید مالیات پرداخت کنند و می‌توانند آسوده‌تر به کار خود ادامه دهند.
محمدی فعال در عرصه استارتاپ‌ها افزود: به‌نظرم در نظر گرفتن مشوق‌های بیمه برای استارتاپ‌ها مهمتر از معاف از مالیات است. چون وقتی استارتاپی راه‌اندازی می‌شود باید چند نیروی متخصص استخدام کند و متخصصان حقوق بالایی دریافت می‌کنند. صاحبان کسب و کار نوپا باید 30 درصد حقوق نیروی انسانی خود را به بیمه پرداخت کنند از آنجایی که برای استارتاپ‌هایی که قانونی کار می‌کنند، این عدد رقم بالایی است از این‌رو برای آنها پرداختش بسیار کمرشکن است.
وی گفت: اگر در بخش بیمه مشوق‌هایی در نظر گرفته شود نه تنها از ابتدا استارتاپ‌ها را به سوی شفافیت سوق می‌دهیم، بلکه آنها دیگر مجبور نمی‌شوند برای ورشکسته نشدن ارقام غیرواقعی به بیمه رد نکنند.
درک مدل درآمدزایی استارتاپ‌ها
مهدی خادمی مقدم که بتازگی استارتاپ خود را راه‌اندازی کرده است با استقبال از ارائه این طرح به هیأت دولت، به «ایران» گفت: مدل کسب و کاری که استارتاپ‌ها دارند با کسب و کارهای سنتی بسیار متفاوت است. کسب و کارهای نوپا سه سال از جیب هزینه می‌کنند تا به درآمدزایی و سوددهی برسند برای مسئولان و کارکنان سازمان مالیاتی کشور این مدل بیزنس غیرقابل قبول است. آنها فکر می‌کنند درآمدزایی استارتاپ‌ها مانند باز کردن یک باب مغازه است و سر ماه باید به سوددهی برسند. درحالی که یک استارتاپ اگربعد از سه سال هزینه سرپا بماند، به سوددهی می‌رسد و می‌تواند مالیات پرداخت کند.
خادمی مقدم افزود: من وقتی اظهارنامه مالیاتی خود را تنظیم کردم آنقدر هزینه‌هایم بالا بود که به‌عنوان یک شرکت ورشکسته معرفی شدم در حالی که هزینه کردن تا سه سال برای کسب و کارهای نو یک اقدام طبیعی بوده و در دنیا نیز همین روند مرسوم است.
وی در ادامه گفت: اگر قرار است اظهارنامه مالیاتی پر کنیم و از مالیات معاف شویم مؤدیان مالیاتی نیز باید با چگونگی محاسبه مالیات این بخش از کسب و کارها بدرستی آشنا شوند. توجیه هزینه‌ها برای مأموران مالیاتی پروسه طولانی در بر دارد و انرژی زیادی از فعالان می‌گیرد و به جای اینکه انرژی خود را صرف پیشبرد کارهای خود کنند باید برای کارهای زائد صرف کنند. اگر ممیزها توجیه شوند و این طرح تصویب و به اجرا درآید طرح بسیار خوبی است.
خادمی مقدم با بیان اینکه بحث حمایتی از استارتاپ‌ها در کشورهای درحال توسعه و توسعه یافته به شکل دیگری مرسوم است، گفت: اکنون در سیلیکون ولی امریکا به جز اینکه به‌صورت مالی از استارتاپ‌ها حمایت می‌کند، به افراد علاقه‌مند به‌کارآفرینی آموزش‌های ویژه داده می‌شود. آنها استارتاپ‌های نوپا را به سازمان‌ها و شرکت‌های مختلف معرفی می‌کنند و به آنها اعلام می‌کنند که از استارتاپ‌ها حمایت کنند.
این فعال استارتاپی افزود: کشوری مانند کانادا و کشورهای اروپایی چون فرانسه حتی از مهاجرانی که طرح استارتاپی خوبی دارند حمایت می‌کند. کشورکانادا نه تنها به فرد کارآفرین 200 هزار دلار برای زندگی و اجرایی کردن طرح کارآفرینی پرداخت می‌کند بلکه یکسال مهلت می‌دهد تا برای طرح خود سرمایه‌گذار جذب کند. البته اگر طرح در مدت یکسال اقامت و ویزایی که به فرد داده است، با شکست مواجه شد باید به کشور خود بازگردد. به عبارتی تمام هم و غم مسئولان این کشور فعال کردن کارآفرینی است.
مهدی شجادی دیگر فعال استارتاپی نیز با اشاره به اینکه به‌طور قطع این طرح، طرح خوبی است و تصویب و اجرایی شدن آن استارتاپی‌ها را خوشحال خواهد کرد، به «ایران» گفت: اولین پیامد مثبت این طرح برای خود دولت است، چرا که شرکت‌های استارتاپی می‌توانند با آرامش بیشتری کار کرده و روی کار خود متمرکز شوند و نتیجه بهتری از آن برای کشور حاصل شود و اشتغالزایی به‌دنبال داشته باشد. شرکت‌های استارتاپی در سال‌های اولیه واقعاً ضررده هستند و سودی عایدشان نمی‌شود بنابراین وقتی باید بیمه و مالیات کمرشکن پرداخت کنند از ادامه کار باز می‌مانند.
وی نیز با اشاره به اینکه ممیزهای مالیاتی با مدل‌های بیزنسی کسب و کارهای نوپا آشنا نیستند و جریان کاری آنها را درک نمی‌کنند، گفت: مؤدیان مالیاتی باید با مدل بیزنسی کسب و کارها آشنا شده و محاسبه درستی انجام دهند. وقتی صاحبان کسب و کارها برای مؤدیان توضیح می‌دهند فکر می‌کنند که اظهارات آنها صحیح نیست و می‌خواهند درآمد خود را کتمان کنند. به نظرم سازمان مالیات باید کمیته‌ای تشکیل دهد و ممیزهای خود را آموزش داده و با مدل بیزنسی کسب و کارهای نوپا آشنا کند و بدرستی مالیات بر درآمد را محاسبه کنند.
علی مجددی دیگر فعال استارتاپی نیز به «ایران» گفت: این طرح در صورت تصویب و اجرایی شدن می‌تواند به کسب و کارهای نوپا کمک کند که زودتر وارد بحث تشکیل پرونده مالیاتی شوند، چون خیلی از استارتاپ‌ها این موضوع را جدی نمی‌گیرند و وقتی کار خود را راه‌اندازی می‌کنند و بعد مؤدیان مالیاتی به سراغ آنها می‌آید تازه متوجه می‌شوند که از چه موضوع مهمی غافل مانده‌اند.
مجددی افزود: البته از آنجایی که استارتاپ‌ها چند سال طول می‌کشد تا به سوددهی برسند از این‌رو با پرداخت مالیات مجبور می‌شوند کار خود را تعطیل کنند. با این اتفاق استارتاپ‌ها مدتی خیالشان راحت می‌شود و می‌توانند روی بیزنس خود متمرکز شوند.